Το ιστολόγιο της Αγγελικής Π. Σούλη

Η καταγραφή των αναγνώσεων αυτών ξεκίνησε από την επιθυμία μου να μην ξεχασθούν ιδέες και συναισθήματα που κάποτε με είχαν συγκινήσει.
Γράφοντας συνειδητοποίησα ότι ο χρόνος που αφιέρωνα στην ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση του έργου, μου χάριζε ένα αίσθημα δημιουργίας.
Η επαγγελματική μου απασχόληση (φιλόλογος) μου έδωσε τα κίνητρα και τα μέσα για αυτές τις αναγνώσεις. Κι έτσι με συνεπήρε το ταξίδι της ανάγνωσης και της γραφής!
Κι ανοίχτηκε μπροστά μου ένας ολόκληρος κόσμος, σχεδόν ανεξερεύνητος,της δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής.
"Η ανάγνωση δεν μπορεί να είναι ούτε μία ούτε άπειρες" όπως τονίζει ο Ουμπέρτο Έκο, αφού η υποκειμενική ερμηνεία του γράφοντος πρέπει να δένει με τους περιορισμούς που θέτει το κείμενο.

Και μια διευκρίνιση:
Καμμιά ανάγνωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει το ίδιο το βιβλίο αλλά μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο ανάμεσα στον αναγνώστη και στο βιβλίο φωτίζοντας το, κάνοντας το πιο κατανοητό και καλλιεργώντας συγχρόνως τη φιλαναγνωσία.



Τετάρτη 25 Μαρτίου 2015

«Ο άνθρωπος που αγαπούσε τα σκυλιά», Λεονάρντο Παδούρα, Εκδ. Καστανιώτη, 2011

        Εποχή του Μεσοπολέμου στην Ευρώπη, όπως καθιερώθηκε να ονομάζεται το 20ετές διάστημα μεταξύ του τέλους του Α! και την αρχή του Β! Παγκοσμίου Πολέμου (1918-1939): εγκαθίδρυση του κομμουνισμού στη νεοσύστατη Σοβιετική Ένωση με τις πολιτικές εκκαθαρίσεις από τον Στάλιν - Ισπανικός Εμφύλιος πόλεμος και ήττα των  Δημοκρατικών από τους Εθνικιστές του στρατηγού και μετέπειτα δικτάτορα Φράνκο - η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία - η Νορβηγία των σοσιαλδημοκρατών αλλά και του φιλοναζιστή μπροδότη Κουϊσλιγκ - το Μεξικό του στρατηγού Καρδένας που τόλμησε να εθνικοποιήσει τα πετρέλαια της χώρας του αλλά και το Μεξικό της Φρίντα Κάλο! Όλα αυτά ειδωμένα από τον  Κουβανό συγγραφέα Λεονάρντο Παδούρα, ο οποίος προσθέτει επιπλέον το θέμα το πώς βίωσε ο κουβανέζικος λαός την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλιασμού στη δεκαετία του 1990 στην πατρίδα του. Όλα αυτά τα φαινομενικά ετερόκλητα θέματα τελικά δένουν μεταξύ τους στο μυθιστόρημα "Ο άνθρωπος που αγαπούσε τα σκυλιά" έχοντας ως συνδετικό κρίκο τον Τρότσκι και την πολυτάραχη ζωή του από τα άδυτα της εξουσίας στο Κρεμλίνο μέχρι τις περιπλανήσεις του ως εξόριστος ανά τον πλανήτη, αφού σχεδόν καμμιά χώρα στον πλανήτη δεν του πρόσφερε πολιτικό άσυλο! Επίσης το μυθιστόρημα περιλαμβάνει και την καταπληκτική αφήγηση που σχετίζεται με την κατασκευή ενός κατά παραγγελία δολοφόνου από το σταλινικό καθεστώς και τη δολοφονία του Τρότσκι τελικά στο Μεξικό, αφήγηση που από μόνη της θα μπορούσε να είναι ένα άλλο μυθιστόρημα! Ο Παδούρα με το έργο αυτό καταφέρνει να υπερβεί τη μυθιστορηματική βιογραφία και να  συνθέσει ένα μυθιστόρημα για την άνοδο και την πτώση του κομμουνισμού, όπως τη βίωσαν απλοί άνθρωποι, στελέχη του κόμματος, πράκτορες, ηγέτες. «Τα ιστορικά γεγονότα εισέρχονται στο χώρο της μνήμης, μόνο όταν έχουν  μετασχηματιστεί σε αφηγηματικά γεγονότα[1]» και ο Παδούρα  με τη μυθιστορηματική αφήγηση του κατάφερε να ζωντανέψει και να εντυπώσει στη μνήμη μας την εποχή εκείνη, μεταδίδοντας μας την ένταση του βιώματος των ανθρώπων εκείνων που μέσα στη δίνη της Ιστορίας συνετρίβησαν ενώ η πλειονότητα τους  αγωνίζονταν για ένα καλύτερο μέλλον της ανθρωπότητας!
               Η ιδέα να γράψει ο Κουβανός συγγραφέας Λ. Παδούρα αυτό το μυθιστόρημα, του γεννήθηκε το 1989, όταν επισκέφθηκε το Μεξικό και πήγε στο σπίτι –που έχει μετατραπεί σε μουσείο σήμερα - που έζησε και δολοφονήθηκε ο Τρότσκι. Μεσολάβησαν 20 χρόνια μέχρι να εκδοθεί το έργο, χρόνια που σημάδεψαν την παγκόσμια ιστορία με την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, η οποία βιώθηκε έντονα στην πατρίδα του την Κούβα. Αναφέρει ο ίδιος στο επιλογικό Σημείωμα του βιβλίου του «με την ΕΣΣΔ πεθαμένη και θαμμένη πια, θέλησα να χρησιμοποιήσω την ιστορία της δολοφονίας του Τρότσκι για να πραγματευτώ τη διαστροφή της μεγάλης ουτοπίας του 20ου αιώνα, αυτής της διαδικασίας στην οποία πολλοί επένδυσαν τις ελπίδες τους και τόσοι από μας έχουμε χάσει όνειρα, χρόνια, κι ακόμα αίμα και ζωή […] Μεσολάβησαν χρόνια σκέψης, διαβάσματος, έρευνας και συζήτησης» για να αποδώσει πιστά  τα ιστορικά γεγονότα, αναφέρει. Μόνο στην περίπτωση του δολοφόνου  Ραμόν Μερκαντέρ βάδισε «με το πιθανό και το επαληθεύσιμο», διότι οι πληροφορίες για τη ζωή του ή τις ζωές του δεν έχουν διασωθεί με ακρίβεια.
Άσχετα από το αν συμφωνεί ή διαφωνεί  κάποιος με την άποψη του συγγραφέα για το «πώς και γιατί διαστρεβλώθηκε η ουτοπία αυτή», τα αίτια της οποίας ο συγγραφέας εστιάζει στο σύστημα εξουσίας που άρχισε να διαμορφώνεται στην ΕΣΣΔ τα μετεπαναστατικά χρόνια μετά το θάνατο του Λένιν, το μυθιστόρημα προσφέρεται και για άλλου είδους ερμηνείες, όπως για τη μοίρα των επαναστατών που εμπλέκονται στα γρανάζια της Ιστορίας στην προσπάθεια τους να αλλάξουν τον κόσμο, για τους «νικητές» και τους «ηττημένους» αυτού του αγώνα είτε πρόκειται για ηγέτες είτε για απλούς ανθρώπους, για τη δύναμη αλλά και τη χαμέρπεια του ανθρώπου και άλλα πολλά!